۹ راهکار به جاى تنبیه

تحقیقات نشان می‌دهد، زمانی که والدین به دلیل عدم دسترسی به راه های دیگر، کودکشان را تنبیه می‌کنند، دچار احساس گناه می‌شوند. به علاوه تنبیه بدنی، استفاده از رفتار پرخاشگرانه و خشونت برای حل مشکلات را به کودکان می‌آموزد. تنها تأثیر تنبیه بدنی علیرغم خواست خانواده ها، آموزش خشونت بیشتر است. همچنین کودکانی که تنبیه بدنی شده‌اند دارای اعتماد به نفس کمتری هستند، بیشتر افسرده‌اند و پس از بالغ شدن کارهای سطح پایین تری را انتخاب می‌نمایند. حال ببینیم به جای تنبیه بدنی، چه می‌توان کرد

۱- خونسرد باشید.

اگر زمان عصبانیت بر خلاف میلتان تصمیم به تنبیه فرزندتان گرفتید اولین راه حل این است که در صورت امکان آن مکان را ترک کنید. به خود آرامش دهید و ساکت بمانید. این کار اغلب سبب می‌شود راه حل مشکل را پیدا کنید. بعضی اوقات والدین به سبب فشار و استرسی که به آنها وارد می‌شود کنترل خود را از دست می‌دهند. اگر نمی‌توانید موقعیت مکانی خود را ترک کنید، فکرتان را از آن موضوع دور کنید و در ذهنتان تا ده بشمارید.

۲- زمانی را به خودتان اختصاص دهید.

والدینی که برای خودشان وقت نمی‌گذارند و تمام مدت در عجله هستند، بیشتر مستعد کتک زدن فرزندانشان می‌باشند. بنابراین مهم است که والدین زمانی را برای ورزش، عبادت، مطالعه و پیاده روی خود اختصاص دهند.

۳- مهربان اما قاطع باشید.

یکی از مواردی که غالباً والدین گرایش به تنبیه فرزندشان پیدا می‌کنند زمانی است که فرزند علیرغم گوشزدهای مکرر، به خواسته شان عمل ننموده است. در نهایت برای وادار کردن کودک به رفتار صحیح او را تنبیه می‌کنند. در این مواقع راه حل این است که خود را در سطح و جایگاه کودکتان قرار دهید، تماس چشمی با او برقرار نمایید، او را لمس کنید (به طور مثال دستش را بگیرید) و در عبارات کوتاه و روشن با مهربانی اما قاطعانه، آنچه را از او انتظار دارید بگویید.

۴- امکان انتخاب بدهید.

دادن حق انتخاب به فرزندتان راهکار مؤثری برای خودداری از تنبیه او است. اگر فرزند کوچکتان به جای غذاخوردن با غذایش ور می‌رود از او بخواهید یا با غذایش بازی نکند یا میز غذا را ترک کند، اگر به بازی با غذایش ادامه داد با قاطعیت به او کمک کنید از صندلی پایین بیاید و سپس به او بگویید که هرگاه برای خوردن بقیه غذایش آمادگی داشت سرمیز بازگردد.

۵- از پیامدهای منطقی رفتار استفاده کنید.

پیامدهای منطقی رفتار به کودک کمک می‌کند تا مسئولیت پذیر باشد. به طور مثال فرزندتان شیشه همسایه را می‌شکند و شما او را کتک می‌زنید. او از این موقعیت چه می‌آموزد؟ شاید یاد بگیرد که دیگر این کار را انجام ندهد، اما به علاوه می‌تواند پنهان کاری، انداختن گناه به گردن دیگری، دروغگویی یا فرار کردن از دست شما را نیز بیاموزد. او ممکن است اعتقاد پیدا کند که این کار بد است، احساس عصبانیت نماید یا بخواهد از والد تنبیه کننده انتقام بگیرد.

ممکن است یکی از پیامدهای آتی تنبیه، رفتار درست فرزندتان باشد ولی باید تصمیم بگیرید که دوست دارید فرزندتان از ترس شما رفتار درستی داشته باشد یا به احترام شما درست رفتار نماید.

در همان موقعیت قبلی که کودکی شیشه همسایه را شکسته است، اگر والدین با لحنی آرام اما قاطع به کودک بگویند که فهمیده‌اند او شیشه را شکسته و از او بخواهند برای جبران این خسارت کاری انجام دهد و کودک تصمیم بگیرد علف هرزهای باغچه همسایه را جمع آوری نماید و یا چند بار ماشین آنها را بشوید، از پیامد منطقی خطای کودک استفاده شده است.

با توجه به اینکه بعضی خطاها تقریباً غیرقابل اجتناب هستند، اینگونه تنبیه ها به کودک می‌آموزند که مسئولیت جبران خطای خود را برعهده بگیرد. به این شیوه کودک کمتر عصبانی می‌شود و درصدد انتقام گرفتن از والدینش برنمی آید و مهمتر از همه اعتماد به نفس کودک آسیب نمی‌بیند.

۶- به فرزندتان فرصت جبران بدهید.

وقتی فرزندی عهدشکنی می‌کند و پدر و مادر تمایل به تنبیه او دارند، راه حل دیگری که وجود دارد این است که به فرزند فرصت جبران داده شود تا عملی انجام دهد که رابطه خدشه دار شده را دوباره اصلاح کند.

۷- از جدال اجتناب کنید.

اگر فرزندی به والدینش توهین کند پدر یا مادر خشمگین ناچار به تنبیه بدنی فرزندشان تحریک می‌شوند. در این شرایط بهترین راه اجتناب از تنبیه فرزند، کنار کشیدن فوری والدین از موقعیت ایجاد شده است.با عصبانیت و حالت شکست خورده اتاق را ترک نکنید با خونسردی و آرامش به فرزندتان متذکر شوید که هرگاه خواست با ادب و احترام صحبت کند شما در جای دیگری در انتظارش هستید.

۸- در کمال آرامش اما قاطعانه عمل نمایید.

به جای تنبیه فرزند کوچکی که به وسیله خطرناکی دست زده است، با مهربانی اما قاطع او را از آن موقعیت دور کنید و وسیله سرگرمی دیگری در اختیار او قرار دهید. مطمئناً نتیجه این کار بهتر از تنبیه او خواهد بود.

۹- فرزندتان را پیشاپیش از آنچه باید صورت گیرد مطلع سازید.

عصبانیت فرزند به راحتی می‌تواند والدینش را از کوره به در کند. کودک اغلب زمانی احساس خشم می‌کند که پیشتر، از آنچه قرار است رخ دهد مطلع نبوده و یا قدرتی در عدم وقوع آن عمل نداشته باشد.

مثلاً اگر حداقل ۵ دقیقه قبل از زمانی که فرزندتان باید سرگرمی خود را کنار بگذارد او را مطلع نمایید، او راحت تر به خواسته شما عمل می‌کند تا حالتی که دقیقاً در زمان مقرر برای انجام کاری از او بخواهید که سرگرمیش را رها کند. این زمان به او فرصت می‌دهد تا آنچه را که انجام می‌دهد تکمیل نماید و راحت تر با شرایط جدیدسازگار شود.

پرخاشگری، یک نوع خشونت جایگزین شده در اجتماع است که نوع ظریف‌تری از آن، تنبیه بدنی کودکان است. به واسطه آن کودکان اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند، از ابراز احساساتشان جلوگیری می‌نمایند و متمرد و غیراجتماعی می‌شوند. بهتر است خانواده ها بدانند که چگونه با یکدیگر کنار بیایند و به صورتی خلاق مشکلات خود را بدون استفاده از خشونت حل کنند. راه حل ها می‌توانند بسیار زیاد و متنوع باشند و نتیجه آنها والدینی هستند که احساس حمایت و آرامش بیشتری مى کنند.

منبع: سایت پوزیتیو پرنتینگ؛ نویسنده: کاترین ولز؛ ترجمه: ندا یارایی

تبیان