رایج ترین اشتباهات مالی در مدیریت اقتصاد خانواده

یکی از نگرانی‌ها و ترس‌های بزرگ خانواده‌ها، مشکلات اقتصادی است. این که در پایان ماه دخل و خرج خانواده همخوانی نداشته باشد، برای بسیاری از افراد استرس زاست و باعث ایجاد حس فقر و بحران در خانواده خواهد شد. این عدم همخوانی هزینه‌ها و درآمدها اغلب از چند اشتباه و عادت غلط مالی سرچشمه می‌گیرد که آگاهی از آنها می‌تواند ما را در مواجهه با چنین مشکلاتی یاری کند.

عدم محاسبه هزینه‌ها و درآمدها

هر خانواده ای واقعا باید مثل سازمان‌های دولتی در پایان هر سال به محاسبه هزینه‌های خود بپردازد و براساس هزینه‌های سال‌های قبل و درآمد خود، بودجه سال بعد را تنظیم نماید تا بداند که تکلیفش برای سال بعد چیست و چقدر درآمد و هزینه خواهد داشت. در واقع هم باید بودجه بندی به صورت سالانه صورت بگیرد و هم ماهانه؛ در غیر این صورت، بدون این که متوجه شوید، دچار کسر بودجه خواهید شد.

عدم تفکیک نیازها و خواسته‌ها

جنس مورد نیاز، چیزی است که واقعا لازمش دارید، مثل مواد و مقدمات شام شب، اما خواسته‌ها، همان آرزوها و هوس‌های ما هستند، مثل قاشق و چنگال و بشقاب‌های لوکس و تزیینی که بسیاری از ما هزینه زیادی برای خرید آنها می‌کنیم و علاوه بر آن، هر چند سال یک بار هم دلمان را می‌زنند و به سراغ خرید چیزهای جدیدی می‌رویم که شاید در طول سال یک بار هم استفاده نکنیم!

غفلت از بدهی‌ها

خیلی اوقات افراد با خوش خیالی بیش از حد و عدم محاسبه توان بازپرداخت خود، اقدام به اخذ وام‌هایی در حجم بالا می‌کنند. زمانی که در طول سالیان بر حجم بدهی‌ها افزوده شود، بازگرداندن آنها دشوار خواهد بود. به علاوه بالا رفتن سن افراد و کاهش توانایی کاری و درآمدی آنها نیز بازگشت بدهی‌ها را کندتر می‌کند. در چنین شرایطی ممکن است خانواده، بحرانی جدی را تجربه نماید.

غفلت از پس‌انداز

بنیاد اقتصادی خانواده به مرور و با گذشت سالیان بر دو پایه پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، استوار است. این موارد، ضمانت مالی کافی برای تحقق اهداف و برآوردن نیازهای اعضای خانواده را فراهم می‌کنند. از این رو خانواده‌ها باید از همان ابتدا نسبت به مدیریت مسائل مالی خود اقدام کنند و راه کارهای مناسبی را برای پس‌انداز کردن بیابند. این کار با برنامه ریزی و اراده جدی به سادگی قابل انجام خواهد بود.

یکی از راه کارهایی که توسط مشاوران مالی نیز توصیه می‌شود، پس‌انداز در ابتدای هر ماه به جای انتهای ماه است؛ بدین صورت که مبلغی از درآمد را از همان ابتدا به عنوان پس‌انداز کنار بگذاریم و پس از آن، اقدام به خرج کردن مابقی آن بنماییم.

درست مصرف نکردن

یکی از بهترین عادات در مدیریت اقتصاد خانواده، صرفه‌جویی است. صرفه جویی به معنی کم مصرف کردن نیست، بلکه معادل درست مصرف کردن است! این که مثلا چندین لوستر و چراغ اضافی در منزل روشن باشد، آیا واقعا ضروری است؟

این که با وجود چندین دست لباس در داخل کمد، باز هم سر ماه به فکر خرید لباس جدید باشیم، آیا صحیح است؟ وقتی تلویزیون برنامه خوبی پخش نمی‌کند، چه نیازی است که روشن باشد؟ وقتی نیازی به مواد غذایی اضافی نداریم، چه لزومی دارد که انباری را از آذوقه دو سه ساله مان پر کنیم؟ اگر از داشته هایمان، خوب و حساب شده استفاده کنیم، به احتمال زیاد، به بسیاری از چیزهایی که احساس می‌کنیم باید داشته باشیم، نیاز پیدا نخواهیم کرد.

تجمل و زیاده‌خواهی

خیلی اوقات، تجمل گرایی افراد به خاطر ترس از قضاوت دیگران است و گاهی هم ریشه در زیاده خواهی خود افراد دارد. مثلا وقتی خرید یک مسکن ۸۰ متری، پاسخگوی نیاز خانواده شماست ولی شما با دردسر زیاد یک آپارتمان ۱۲۰ متری خریداری می‌کنید، در واقع خود را به خاطر پرداخت هزینه ۴۰ متر اضافی در یک بحران مالی قرار داده اید. این اتفاق، گاهی به صورت عادت در افراد بروز می‌کند و آن قدر ادامه می‌یابد که دیگر از خود دلیل چنین رفتارهایی را نمی‌پرسند و به نظرشان، رفتاری عادی محسوب می‌شود.

در واقع همه ما باید در هنگام خرید، به دنبال چرایی خرید کالای مورد نظر باشیم. همه افراد می‌توانند براساس بودجه و توان خود، بهترین گزینه ممکن را خریداری کنند و در عین حال اسیر تجملات نشوند. مهم این است که هر کدام از مفاهیم سادگی و تجمل را به صورت منطقی برای خود تعریف کنیم.

چشم و هم چشمی

خیلی اوقات، رفتارهایی از ما سر می‌زند که فقط به دلیل علاقه ما به تقلید از رفتارهای اقتصادی دیگران است. آنتونی رابینز می‌گوید که سعی کنید از نشست‌های غیبت مدارانه و بی‌محتوا خودداری کنید، چون در این صورت، در حین صحبت‌های به اصطلاح خاله زنکی، با پیشرفت‌های مادی دیگران مواجه شده و احتمالا هوس می‌کنید که کارهایی شبیه به آنها انجام بدهید، در حالی که ممکن است اهداف و اولویت هایتان چیزهای دیگری باشند.

البته چشم پوشی از حرف‌های در گوشی فامیل و مردم سخت است. ولی هدف نهایی شما، رهایی از استرس و نگرانی‌های مالی است، نه بستن دهان دیگران. این سادگی و دوری از چشم و هم چشمی، وقتی که شما با تلاش خود، شأن اجتماعی بالایی کسب کرده باشید، برای دیگران انگیزه بخش خواهد شد، چون دیگر نمی‌توانند اتهام خسیس بودن به شما وارد کنند و این اتفاق را، از شعور بالای شما خواهند دانست.

قناعت نکردن

خیلی از افراد به محض این که سطح درآمدشان بالاتر می‌رود، به دنبال خرج تراشیدن و خریدن چیزهای جدید هستند. چنین رفتاری اگر تبدیل به عادت شود، مانند باتلاقی است که روز به روز انسان را بیشتر در خودش فرو خواهد برد! قانع بودن واقعا به معنی بد زندگی کردن نیست؛ قناعت یعنی بالا بردن تحمل مشکلات و فشار مالی به صورتی که در بدترین شرایط هم، بتوانید دوام بیاورید و البته اگر پول اضافه ای هم از راه رسید، برای خرج یا پس‌انداز یا سرمایه گذاری آن برنامه ریزی داشته باشید.

چانه نزدن

گاهی اوقات ممکن است که اجناسی قیمت مقطوع و غیرقابل تغییری داشته باشند، اما اغلب اجناس، قابل چانه زنی و اعمال تخفیف هستند. زیاد به حرف‌های فروشندگان در مورد سود کمشان توجه نکنید! همچنین برای خرید سعی کنید به منطقه ای مراجعه کنید که بورس کالای مورد نظر است تا از مزیت قیمت رقابتی کالا استفاده کنید و بتوانید به پایین ترین قیمت ممکن، جنس مورد نظر خود را خریداری نمایید.

تمایل به ارزان خریدن

انگلیسی‌ها ضرب المثل معروفی دارند که می‌گوید: “ما آن قدر پول نداریم که چیزی را ارزان بخریم”. خیلی اوقات ارزان بودن یک کالا باعث جذابیت خرید آن می‌شود، اما وقتی به عمر و کیفیت و هزینه تعمیرات و نگهداری آن فکر کنید خواهید دید که ارزش خرید ندارد. البته حتما در هنگام خرید هر چیزی اعم از گران یا ارزان باید حواستان به نیازها و خواسته‌های واقعی تان باشد و با تحلیل آنها اقدام به خرید نمایید.

خرید بیش از حد مورد نیاز

خیلی اوقات در هنگام خرید اقلام مورد نیاز منزل، موارد غیرضروری را نیز به آن اضافه می‌کنیم. این مطلب به خصوص در مورد اقلام خوراکی، صادق است که بسیاری از افراد بدون محاسبه میزان مورد نیاز و امکان فاسد شدن مازاد مواد و … اقلام را در حجم زیادی خریداری می‌کنند. این کار، قطعا اشتباه است و در واقع یکی از راه‌های دور ریختن پول بی‌زبان است!

قرض دادن بی‌حساب و کتاب

قرض دادن قطعا یکی از حسنات و اعمالی است که هم فطرت و هم دین آن را تایید می‌کنند، به خصوص که این کار برای رفع نیاز افراد مستحق، اعم از غریبه یا خویشاوند و دوست باشد، اما بسیاری از افراد، این کار را از روی احساسات سطحی یا رودربایستی انجام می‌دهند و در موارد زیادی، دیگر رنگ پولی را که قرض داده اند، نخواهند دید!

منبع: خانه ما