ده گام برای تربیت کودک صبور

کودک باید بداند، که به مردم تمامى نژادها و رنگ‌ها و عقاید افراد مختلف احترام بگذارد و به خاطر اتفاق‌هاى میان انسان‌ها، رفتار ناهنجار نداشته باشد.

براى داشتن کودکان بردبار و شکیبا والدین باید حس همدردى و انسان دوستى را کم‌کم به کودک القا کنند. باید به کودک بفهمانند که به همه احترام بگذارد. مسئولیت‌پذیر باشد و این نکته را بداند که هر انسانى روى کره خاکى گنج گران‌بهایى محسوب مى‌شود.

براى این کار، روش‌هایى وجود دارد:

۱) در مورد صبر و شکیبایى با کودک خود صحبت کنید. این مسأله‌اى نیست که یک شبه بتوان آن را براى کودک توضیح داد. باید در مورد تفاوت‌ها و اتفاقات روزهاى مختلف، با آنها صحبت کنید. موضوع صحبت را از جایى آغاز و به مسائل اجتماعى ختم کنید. به کودک خود اجازه دهید که در خلال صحبت‌هاى شما به اهمیت موضوع پى ببرد.

۲) وقتى کودک شما در معرض حادثه یا موضوعى قرار مى‌گیرد، درست در همان لحظه سعى کنید صبر و شکیبایى را به او بشناسانید. روزانه ممکن است برنامه‌هاى مختلفى از رادیو، تلویزیون و دیگر رسانه‌هاى پیرامون موضوع‌هاى مختلف نمایش داده شود، و وقتى چالش در خانواده، افراد فامیل و دوستان ایجاد مى‌شود. درست در زمان بحث به کودک خود اجازه اظهار نظر، فکر و صبحت بدهید.

۳) با احساس بى‌صبرى، عجز و ناتوانى که براى کودکان به وجود مى‌آید، مبارزه کنید. براى مثال وقتى کودک از مسأله‌اى ناراحت مى‌شود و احساس مى‌کند قادر به تحمل آن نیست، سعى کنید با پیش کشیدن بحثى حس همدردى کودک را تحریک کنید. مثلاً به او بگویید: دوستت به تو توهین کرده، اما او باید همیشه با صندلى چرخ‌دار راه برود، چه احساسى نسبت به او دارى با تحریک حس همدردى و احترام سعى کنید او را به سمت صبر و شکیبایى هدایت کنید.

۴) وقتى کودکان قربانیان عدم بردبارى و عجز هستند، از آنها به بهترین شکل حمایت کنید. مشکلاتى را که براى کودکانتان به وجود آمده جدى بگیرید و سعى نکنید مشکلات آنها را کوچک جلوه دهید. حمایت عاطفى خود را از آنها دریغ نکنید و به آنها عکس‌العمل‌هاى مناسب را آموزش دهید.

۵) درک و فهم درست و سالمى از همسانى و همانندى گروه‌ها به کودک خود ارائه دهید. براى نوجوانان، همسانى گروهى، بسیار حیاتى است. به کودک خود یاد دهید که به گروه افتخار کند و به گروه‌هاى دیگر احترام بگذارد. دوست داشتن گروه خود بدین معنا نیست که گروه‌هاى دیگر فاقد ارزش‌هاى انسانى هستند و آنان نباید هیچ وقت براى بالا بردن جایگاه خود، گروه‌هاى دیگر را زیر سؤال ببرند.

۶) مواد و وسایل آموزش متنوع در منزل به کارگیرى کتاب‌هایى شامل فرهنگ‌هاى مختلف با موضوع‌هاى مربوط به صبر و شکیبایى براى کودکان خود بخوانید، اسباب‌بازى‌هاى مربوط به فرهنگ‌ها و گروه‌هاى مختلف را براى کودکان خود خریدارى کنید و به کودکان خود یادآور شوید که چگونه تنوع و گوناگونى فرهنگ‌ها مى‌تواند در زندگى هنرى، کارى، فردى، موسیقى و ادبیات افراد تأثیرگذار باشد.

۷) فرصت‌هایى را براى کودکان خود فراهم کنید که با افراد مختلف و متفاوت معاضدت کنند. کودکان خود را به گذراندن اوقاتى با افراد مسن، به خصوص پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها تشویق کنید. آنها را به مراکز و پارک‌هاى عمومى ببرید تا یاد بگیرند با افراد متفاوت رابطه دوستى برقرار کنند. حتى اگر برایتان مقدور است آنها را به مناطقى ببرید که با کودکان قوم‌ها و نژادهاى دیگر دوست شوند و معاشرت کنند.

۸) کودکان خود را به همکارى با انجمن‌هاى مختلف تشویق کنید. براى مثال اطلاعاتى در مورد فقر و گرسنگى، بیمارى و انجمن‌هاى حمایت افراد فقیر، بیمار و سالخوره بدهید و کودک خود را به همکارى با این انجمن‌ها و افراد تشویق کنید.

۹) در مورد اختلاف‌ها و تفاوت‌ها با کودک خود صادق باشید. به این معنى که هرگز به کودک خود نگویید همه افراد مثل هم هستند و یکسانند زیرا واقعاً این طور نیست. هر کسى دنیا را از یک طریق تجربه مى‌کند و از یک پنجره مى‌بیند. موضوع اصلى تفاوت‌ها این تجربه‌هاى مختلف است.

۱۰) با کودک خود طورى رفتار کنید که انتظار دارید او همان طور رفتار کند. سعى کنید مانند یک الگوى خوب رفتار کنید. باید بدانید والدین اصلى‌ترین و نخستین الگوى کودکان هستند و فرزندانتان نحوه رفتار با دیگران را از شما یاد مى‌گیرند. براى مثال آنان از لحن شما هنگام برخورد با افراد مختلف و در شرایط گوناگون و از نحوه گفتار شما با افراد مختلف تقلید مى‌کنند. واقعیت این است که در جهان امروزى که تنوع، گوناگونى و اتفاق‌هاى غیر منتظره روز به روز در حال افزایش است، صبور بودن تنها یک خصلت خوب نیست، بلکه لازم و ضرورى است.

منبع: ماهنامه کودک؛ روزنامه ایران؛ نویسنده: هلیا خرم