- زمان مطالعه : 6 دقیقه
- توسط : حمید الله رفیعی
- 2 نظر
اشاره:
ارتودکس، کاتولیک و پروتستان از فرقه های آیین مسیحیت می باشند. این فرقه ها دربرخی عقاید باهم اتفاق نظر دارند اما در برخی موارد با هم اختلاف دارند. در این نوشته به عقاید مشترک و نیز عقاید و احکام عملی آنها و در ضمن به موارد اختلافی آنها اشاره شده است.
یک: کاتولیک
الف.تاریخ پیدایش
این مذهب که به معنای اصل و جامع است، تاریخ آن به عصر حواریون، یعنی حدود ۲۰۰۰ سال میلادی پیش میرسد و به این مذهب کلیسای غرب هم گفته می شود.[۱]
ب. عقاید:
۱. منابع و مآخذ اصول اعتقادی کاتولیکها عبارتست از (کتاب مقدس، تعلیمات رسمی کلیسا و سنّت) که سنّت شامل مجموعۀ شعایرها و اصول اعتقادی که از حواریون به دست آمده است میباشد.[۲]
۲. مسئله عصمت و بکارت مریم (سلام‌الله علیها): مذهب کاتولیک برای این دو مسئله اهمیت ویژهای قائل هستند. به طوری که در دومین شورای قسطنطنیه (۵۵۳ م) آموزۀ بکارتِ همیشگی مریم یک آموزۀ رسمی کلیسای کاتولیک شناخته شد. به این ترتیب که مریم (س) تا پایان عمر خویش باکره بود. گرچه کاتولیکها عباراتی از کتاب مقدس را که شامل معرفی برادران و خواهران عیسی (علیه‌السلام) است. آنها را به خویشاوندان وی تأویل میکنند.[۳]
۳. نجات و سعادت ابدی: کاتولیکها معتقدند سعادت ابدی با دو شرط حاصل می شود: فیض خدا و اعمال نیک.[۴]
۴. حاکمیت کلیساها: کلیسای رم معتقد است، کسانی که کلیسا را رهبری و سرپرستی میکنند اسقفهای جهان هستند. که با هم در جسم واحدی تحت اشراق اسقف رم عمل میکنند.[۵]
۵. اعتقاد به برزخ از جمله اعتقادات کلیسای کاتولیک است که در کتاب دوم مکابیان عباراتی در تأیید برزخ وارد شده که جزء اپوکریفاست. که در نزد کاتولیکها قابل قبول است.[۶]
۶. مسئله لزوم تجرد کشیش: در کلیسای غرب کشیشان و روحانیان مطلقاً مجاز به ازدواج نیستند.[۷]
۷. عشای ربانی: کاتولیکها معتقدند، نان و شراب حقیقتاً، واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل می شود.[۸]
۸. آیین هفت گانه را مقدس میدانند.[۹]
۹. کاتولیکها پاپ را معصوم و مبراء از گناه میدانند و معتقدند که مسیح، پطرس را بر کلیۀ کلیسای مسیحیت رهبر قرار داده و کلید ملکوت آسمان را به وی سپرده است وی نیز پاپ را تا ابد جانشین و وصی خود قرار داده است.[۱۰]
ج. فقه یا احکام عملی:
۱. کاتولیکها معتقدند که شعایر دینی (تعمید، تأیید، توبه، عشای ربانی، تدهین بیمار و ازدواج…) را باید اسقف اداره نماید.[۱۱]
۲. در عشای ربانی از نان ور نیامده و فطیر استفاده میکنند.[۱۲]
۳. کاتولیکها معتقدند به احکام دهگانۀ عهد عتیق و اخلاق کامل مسیحیت که مرکب از یک سلسله قوانین عملی مشخص است به عهدۀ افراد گذاشته شده است.[۱۳]
۴. عمل توبه: به این صورت است که توبه کننده در مقابل کشیش میایستد و اعترافات خود را اظهار میکند.[۱۴]
۵. کاتولیکها در غسل تعمید آب را به سر میپاشند.[۱۵]
دو: ارتدوکس
الف. تاریخ پیدایش ارتدوکس
کلمۀ ارتدوکس که مرکب از دو کلمۀ Orthos یعنی درست و doxa یعنی عقیده، ترکیب شده است به معنای عقیده صحیح است. این مذهب اواخر قرن پنجم میلادی به هنگام تجزیه روم به شرقی و غربی به وجود آمد و به کلیسای روم شرقی ارتدوکس اطلاق میشود.[۱۶]
ب. عقاید
۱. ارتدوکسها روحالقدس را تنها ناشی از پدر میدانند و علاقهمند هستند که پدر را به عنوان تنها منبع و منشأ همه
چیز حفظ کنند.[۱۷]
۲. ارتدوکس به عصمت پاپ و مقامات کلیسا اعتقاد ندارد و معتقدند کلیسای جامع یعنی مجموعۀ مؤمنان مسیحی مصون از خطا هستند. به این معنا که روح القدس جامعه مسیحیت را از انحرافات محافظت میکند، لذا این مصونیت دیگر شامل افراد خاص نمی شود.[۱۸]
۳. تجرد روحانیون: در شرق همۀ روحانیونی که مقامی پایینتر از اسقف دارند مجاز به ازدواج هستند. این افراد اگر بیش از انتصاب ازدواج کرده باشند میتوانند زندگی با همسر خود را ادامه دهند.[۱۹]
۴. عصمت و بکارت مریم: برای مسئلۀ آبستن شدن مریم در عین اعتقاد به پاک دامن بودن او، تعلیمی نیاوردهاند و گناه کبیره در کلیسای ارتدوکس نقش علمی ندارد چون بیگناهی را صفتی میدانند که فقط به مسیح (علیه‌السلام) تعلق دارد و عصمت مریم را به رسمیت نمیشناسند.[۲۰]
۵. منابع و مآخذ اصول اعتقادی ارتدوکس کتاب و سنّت است.[۲۱]
۶. فدیه: آنها معتقدند که فدیه تنها از مرگ مسیح (علیه‌السلام) به وجود نیامده بلکه به خاطر رستاخیز مسیح هم میباشد.[۲۲]
ج. احکام عملی یا فقه
۱. از رسوم هفتگانۀ مسیحی فقط دستگذاری را منحصر به اسقفها میدانند و بقیۀ رسوم را کشیشها هم میتوانند انجام دهند.[۲۳]
۲. اجرای عشای ربانی، در کلیسای شرق برای برگذاری آنان از نان ورآمده استفاده میکنند بخلاف کاتولیکها که از نان ورنیامده استفاده مینمایند.[۲۴]
۳. مذهب ارتدوکس در برخی مراسم و اعیاد با کلیساهای دیگر هم فرق دارند از جمله این که عبادت را روزهای یکشنبه و بعضی اعیاد انجام میدهند.[۲۵]
۴. مراسم غسل تعمید: در این مراسم سر را سه مرتبه در آب فرو میبرند.[۲۶]
سه: پروتستان
الف. تاریخ پیدایش پروتستان
واژۀ پروتستان یک واژۀ فرانسوی است که به زبان لاتین آمده به معنای معترض است. خاستگاه این نهضت کشور آلمان است که در قرن (۱۶ میلادی) در پی اعتراض مارتین لوتر (۱۴۸۲ ـ ۱۵۴۹ میلادی) بر علیه فروش آمرزش نامهها و ادعای تفوق کلیسای رم بر جهان مسیحیت متولد شد. در این جا به اهم عقاید و مباحث آنها اشارهای میشود.[۲۷]
ب. عقاید
۱. پروتستانها عصمت پاپ را قبول ندارند.[۲۸]
۲. ریاست داشتن پاپ به تمام کلیساها را نمی پذیرند.[۲۹]
۳. برای حصول نجات، ایمان را کافی میدانند و معتقدند که نجات و رستگاری مخصوص عمل مشخص نیست و تنها از طریق فیض الهی و در ضمن ایمان پدید میآید.[۳۰]
۴. آنها اعتقاد به برزخ ندارند. چون بحث اعتقاد به برزخ در کتاب اپوکریفاست که پروتستان آن را قبول ندارند.[۳۱]
۵. در رابطه با تفسیر و تبیین کتاب مقدس معتقدند که مؤمن به کمک روح القدس قادر به تفسیر و تبیین کتاب مقدس است روی این اساس هر مسیحی میتواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخص خود دریابد.[۳۲]
۶. عدم تجرد کشیش: لوتر تأکید میکرد که باید به کشیشها اجازۀ زناشویی داده شود.[۳۳]
۷. عشای ربانی، اعتقاد دارند که نان و شراب حقیقتاً و واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل نمی شود یعنی تغییر و استحالۀ واقعی به بدن مسیح را انکار میکنند.[۳۴]
۸. کتاب مقدس را تنها منبع و مأخذ اصول اعتقادی و اعمالی خود میدانند.[۳۵]
۹. پروتستانها معتقدند که روح القدس از خدای پدر و هم از خدای پسر صادر میشود.[۳۶]
ج. احکام عملی یا فقه
۱. پروتستانها در چگونگی عمل توبه با سایر کلیسا فرق دارند و از اینکه توبه کننده در مقابل کشیش بایستد و اعتراف کند با این عمل مخالف هستند.[۳۷]
۲. از بین آیین های هفتگانۀ مقدس در کلیسا فقط غسل تعمید و عشای ربانی را آیین مقدس میدانند. گرچه برخی از اعمال را نیز انجام میدهند. اما یک رسم مقدس به حساب نمی آورند.[۳۸]
۳. دعا برای مردگان که در کلیسا مرسوم است در پروتستانها فاقد ارزش است.[۳۹]
با توجه به عقاید و احکامی که برای این سه مذهب معروف مسیحیت ذکر گردید، فرقهای اساسی کاتولیکها با ارتدوکسها در باب عقاید و… عبارت است از: عصمت پاپ و تجرد و عدم تجرد کشیش، شر و سعادت، حاکمیت کلیسا و منشأ روح القدس و از حیث احکام در ادارۀ شعایر دینی و چگونگی عمل توبه و غسل تعمید فرقهایی وجود دارد و فرقهای اساسی که بین این دو کلیسا با پروتستانها در عقاید و.. هست عبارتند از: اعتقاد به برزخ و تفسیر کتاب مقدس و عشای ربانی و چگونگی عمل توبه و در تعداد آیینهای مقدس و همچنین دعا برای مردگان با هم فرقهایی دارند.
پی نوشت:
[۱] . زیبانژاد، محمد رضا، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۲؛ توفیقی، حسن،آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۱۶۹؛ زیبانژاد، محمد رضا، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۴.
[۲] . زیبانژاد، محمد رضا، مسیحیت شناسی مقایسهای، ص ۲۴۵، و همان مؤلف در کتاب درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت ص ۹۰.
[۳] . مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۵، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۸۹؛ جهان مسیحیت، ص ۳۴.
[۴] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۲، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۵۰.
[۵] . توفیقی، حسن، کلام مسیحی، ص ۱۱۱.
[۶] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۳، مسیحیتشناسی مقایسهای ص ۲۵۰.
[۷] . کرنر، اول، سرگذشت مسیحیت، ص ۱۶۸.
[۸] . آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۱۵۶، کلام مسیحیت، ص ۹۶ درآمد به تاریخ و کلام، ص ۹۴.
[۹] . کلام مسیحی، ص ۹۲، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۹۴، آشنایی با ادیان بزرگ. ص ۱۵۲.
[۱۰] . مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۲، درامدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۸۹، مولند، اینار، جهان مسیحیت، ص ۳۵.
[۱۱] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۹۱، جهان مسیحیت، ص ۳۸، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۹.
[۱۲] . سرگذشت مسیحیت، ص ۱۶۸. درا,دی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۹۱، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۹.
[۱۳] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۳، جهان مسیحیت، ص ۸۴، مسیحیتشناسی مقایسهای ص ۲۵۰.
[۱۴] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۳.
[۱۵] . مسیحیت شناسی مقایسهای، ص ۲۴۹.
[۱۶] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۸۹، ۸۸، آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۱۶۹.
[۱۷] . مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۴. درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی.
[۱۸] . جهان مسیحیت، ص ۳۵، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۴، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۸۹.
[۱۹] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۲۲۹، سرگذشت مسیحیت ص ۱۶۸.
[۲۰] . مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۵، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۸۹، جهان مسیحیت، ص ۳۴.
[۲۱] . جهان مسیحیت، ص ۳۱، ۵۷، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۰.
[۲۲] . همان، ص ۳۴ و ص ۹۰.
[۲۳] . همان، ص ۳۸، همان، ص ۹۱، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۸.
[۲۴] . جهان مذهبی، ص ۷۵۹، درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، ص ۹۱.
[۲۵] . جهان مسیحیت، ج ۲، ص ۹، درآمدی بر کلام و تاریخ مسیحیت، ص ۹۱.
[۲۶] . مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۹.
[۲۷] . آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۱۷۰، فرهنگ واژهها ص ۹۵، برایان، ویلسون، دین مسیح، مترجم حسن افشار، ص ۹۵.
[۲۸] . درآمدی بر کلام و تاریخ مسیحیت، ص ۹۱، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۲.
[۲۹] . همان، ص ۹۲، توفیقی، حسن، کلام مسیحی، ص ۱۰۸،
[۳۰] . همان، ص ۹۳، فرهنگ واژهها، ص ۹۸.
[۳۱] . همان، ص ۹۳، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۵۰.
[۳۲] . کلام مسیحی، ص ۱۱۱، فرهنگ واژهها، ص ۹۷.
[۳۳] . درآمدی به تاریخ و کلام مسیحی، ص ۹۴.
[۳۴] . همان، ص ۹۴، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص۲۴۵.
[۳۵] . جهان مسیحیت، ص ۶۳، همان، ص ۲۵۱.
[۳۶] . درآمدی بر کلام و تاریخ مسیحیت، ص ۸۹، مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۴۵، ۲۴۴.
[۳۷] . همان، ص ۹۳.
[۳۸] . همان، ص ۹۴، جهان مذهبی، ص ۷۹۴ تا ۷۹۷.
[۳۹] . درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحی، ص ۹۳، و مسیحیتشناسی مقایسهای، ص ۲۵۰.
فایل تصویری در سایت شما
فایل صوتی در سایت شما
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی
ممنون… اطلاعات خوب و جامعی بود در یک غالب کوتاه
از حسن توجه شما سپاسگزاریم