بُرَید بن معاویه

برید بن معاویه از اصحاب اجماع
وی از اصحاب برجسته و معتمد امام باقر و امام صادق علیهم السلام بوده و به گفته‌ی کشّی از جمله شش فقیه بزرگِ شیعه‌ی آن قرن است که در نشر فقه و معالم شیعه بسیار مؤثر بوده اند. این شش نفر را «افقه الاوّلین » نامیده‌اند  که طبقه اولِ اصحاب اجماع نیز شمرده می‌شوند.

برید بن معاویه از منظر ائمه

شیخ طوسی در رجال خود  او را در گروه اصحاب بزرگِ هر دو امام آورده است. همچنین روایاتی از امام صادق و امام کاظم علیهم السلام در ستایش از برید و چند تن دیگر نقل شده است. در این روایات، از آنان به احیاکنندگانِ آثار نبوت، نگهبانانِ دین، اُمَنای خداوند بر حلال و حرام  محبوب ترین کسان نزد امام صادق علیه السلام، بشارت داده شدگانِ به بهشت و حواریّون امام باقر و امام صادق علیهم السلام تعبیر شده استابن حجرعسقلانی در لسان المیزان به مقام او نزد ائمه‌ی شیعه علیهم السلام اشاره کرده است.

برید بن معاویه،از روات معتبر

ابن غَضائری کتاب او را، که علی بن عُقْبه راوی آن بوده، دیده است.
وی از امام باقر و امام صادق علیهم السلام بدون واسطه و گاهی به واسطه محمد بن مسلم روایت می کند، همچنان که شمار زیادی از محدّثان از او حدیث نقل کرده‌اند. ۲۰۶ روایت از او در کتب شیعه ثبت است.

تاریخ رحلت

نجاشّی تاریخ مرگش را در زمان زندگی امام صادق علیه السلام، یعنی پیش از ۱۴۸، نوشته و از قول ابن فضال سال ۱۵۰ را نقل کرده است.برخی همین سال ۱۵۰ را، با توجه به چند قرینه، صحیح می‌دانند.

نکوهش برید بن معاویه و ردّ آن

کشّی سه روایت هم در نکوهش او نقل کرده است که علمای بزرگِ رجال آن را پاسخ داده و نپذیرفته‌اند؛ زیرا، علاوه بر وجود راویان غیر ثقه در سلسله اِسنادِ این روایات، نشانه‌های تقیّه نیز در این نکوهش دیده می‌شود. مؤلفان تنفیح المقال، اعیان الشیعه و معجم رجال الحدیث در این باره بتفصیل بحث کرده‌اند

فهرست منابع:

ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، بیروت ۱۳۹۰/۱۹۷۱.
محمد بن علی اردبیلی، جامع الرواه و ازاحه الاشتباهات عن الطّرق و الاسناد، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳، ذیل «بریدبن معویه ».
محسن امین، اعیان الشیعه، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
محمد تقی تستری، قاموس الرجال، قم ۱۴۱۰.
ابوالقاسم خوئی، معجم رجال الحدیث، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
محمد بن حسن طوسی، رجال الطوسی، نجف ۱۳۸۰/۱۹۶۱.
حسن بن یوسف علامه حلّی، رجال العلامه الحلّی، چاپ محمد صادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۱، چاپ افست قم ۱۴۰۲.
محمد بن عمر کشّی، اختیار معرفه الرجال، (تلخیص) محمد بن حسن طوسی، چاپ حسن مصطفوی، مشهد ۱۳۴۸ ش.
عبدالله مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی نجف ۱۳۴۹ـ۱۳۵۲.
احمد بن علی نجاشی، فهرست اسماء مصنفّی الشیعه المشتهر به رجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم۱۴۰۷.
حسین بن محمد تقی نوری، مستدرک الوسائل، ج ۳، چاپ محمدرضا نوری نجفی، تهران ۱۳۲۱.