محمدباقر محسنی ملایری (ره)
عالم دینى. تولد: ۱۳۲۴ ق.، نجف اشرف. درگذشت: ۲۲ مهر ۱۳۷۴، تهران. آیتالله محمدباقر محسنى ملایرى پس از گذراندن دوره مقدمات و سطح حوزه نزد اساتیدى همچون آیتالله خراسانى، حاج شیخ حسن قرسى، آیتالله آقازاده خراسانى، ابوالقاسم قمى، میرزا مهدى اصفهانى و حاج آقا بزرگ حکیم الهى در حکمت و فلسفه تلمذ نمود. با تأسیس حوزهى علمیهى قم، به این شهر هجرت کرد و در محضر آیات عظام حائرى یزدى و بروجردى به تحصیل پرداخت و به درجهى اجتهاد نایل آمد. وى داراى چهارده اجازهى اجتهاد از مراجع مسلم از جمله آیتالله اصفهانى بود. آیتالله محسنى ملایرى در رسیدگى به امور مردم اهتمام داشت و احداث حوزه علمیه باقریه، حسینیه و کتابخانهاى در ملایر از اموال شخصى خود و تعیین موقوفات براى آن را مىتوان از خدمات اجتماعى وى دانست. از آثار قلمى ایشان گذشته از تقریر و تلخیص مطالب مستفاد از اساتید، رسالهاى به نام تطبیق الادیان را مىتوان نام برد. آیتالله محمدباقر محسنى ملایرى در سن نود و دو سالگى پس از یک دوره بیمارى و بر اثر سکته قلبى در بیمارستان ساسان درگذشت. محمدباقر محسنى فرزند مرحوم آقا شیخ ابوالقاسم از علماء مبرز و بنام معاصر است در ملایر. وى در حدود ۱۳۲۴ قمرى در نجف اشرف متولد شده و در خدمت والدش که از اعاظم و اجلاء حوزه درس مرحوم آیتاللَّه آخوند خراسانى بوده است به ایران آمده و در ملایر اقامت نموده و دروس مقدماتى و سطوح را از محضر آن مرحوم و سایر اعلام مانند مرحوم آمیرزا هدایتاللَّه مشهور به (آقانجفى) استفاده نموده سپس براى تکمیل تحصیل به ارض مقدسه خراسان مشرف و از محضر اساتید بزرگ مانند مرحوم آقا شیخ حسن برسى و مرحوم آیتاللَّه حاج میرزا محمد آقازاده کفائى و مرحوم آیتاللَّه قمى و عالم ربانى مرحوم آیتاللَّه آقامیرزا مهدى اصفهانى (در فقه و اصول) و نیز حکیم المتاله آقابزرگ حکیم (در حکمت و فلسفه) استفاده نموده و در خلال آن تدریس سطوح داشته و پس از آن به قم آمده و برههاى از زمان را از محضر مرحوم آیت العظمى حایرى و مرحوم آیتاللَّه آقا شیخ ابوالقاسم قمى استفاده نموده و هم در این اواخر چندى از محضر آیت العظمى بروجردى مستفیض و تا حال تحریر در ملایر به انجام وظائف دینى از اقامه جماعت و تدریس و غیره اشتغال دارد. آثار علمى و خدمات اجتماعى معظمله از این قرار است ۱- تقریرات و تلخیص مطالب مستفاده از اساتیدشان ۲- تطبیقالادیان. و اما آثار خالده و باقیاتالصالحات ایشان به قرار ذیل است. ۱- احداث بناء مدرسه باقریه ملایر که به نام چهارده معصوم (ع) داراى چهارده اطاق و مدرس و کتابخانه از مال شخصى خودش. ۲- بناء مسجد در جنب همان مدرسه بنام مسجد سجاد که اکنون مفروش و معمور مىباشد. ۳- ساختمان عمارتى با کتابخانه در جنب مدرسه و مسجد مزبور براى استفاده عموم و مدرس مدرسه و امام مسجد مزبور که دائما در آن ساختمان سکونت داشته باشد به مخارج شخصى. ۴- ساختمان مسجدى بنام صفى بادوازده باب دکان کنار میدان پهلوى ملایر که واقف آن مرحوم حاج اصغر صفى و تولیت آن با ایشانست. ۵- تعمیرات مدرسه و مسجد شیخالملوکى فرزندن مغفور فتحعلى شاه قاجار که بانى و مؤسس مدرسه و مسجد و تکیه و شانزده باب دکان و حمام و سراى بوده و نظارات و تولیت آن با اعلم علماء شهر ملایر معظمله مىباشد. ۶- احیاء موقوفات مرحوم حاج عیسىخان بیگدلى که در تهران نیز موقوفاتى دارد و قریب یکصد و بیست سالست وقف نموده و تولیت آن را با اعلم علماء شهر قرار داده که اکنون دست ایشانست. ۷- احیاء موقوفات دیگر از قبیل موقوفات حاج شیخ محمدعلى افصحى و حاج رئیسالتجار و حاج عبداللَّه و احداث موسسات خیر در قراء و قصبات از محل موقوفات و آثار و خدمات دیگر ادام اللَّه عمره و توفیقه. نگارنده گوید: جناب آیتاللَّه محسنى مضافاً از مراتب علمى و خدمات دینى در موضوع استخاره ید طولائى دارند و از غالب شهرها مردم راجع به حوائج خود کتبا و یا شفاها به ایشان رجوع کرده و طلب استخاره مىنمایند.
