سبک زندگی خانوادگی امام زمان (ع )
اشاره:
محمد بن حسن (متولد ۲۵۵ق)، مشهور به امام مهدی، امام زمان و حجت بن الحسن، دوازدهمین و آخرین امام شیعیان امامی است و به باور آنان، او همان مهدی موعود است، که پس از یک دوران طولانی غیبت، ظهور خواهد کرد. بر اساس منابع شیعی، تولد امام زمان مخفی بود و جز چند تن از یاران خاص امام حسن عسکری(ع)، کسی او را ندید از این رو پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)، برخی از شیعیان دچار تردید شدند و توقیعات امام زمان که عموماً خطاب به شیعیان نوشته میشد و توسط نائبان خاص به اطلاع مردم میرسید، موجب تثبیت دوباره تشیع شد. امام زمان پس از شهادت پدرش، در غیبت صغری به سر برد و در این مدت، به وسیله چهار نائب خاص، با شیعیان ارتباط داشت، اما با آغاز غیبت کبری در سال ۳۲۹ق، ارتباط شیعیان با امام زمان توسط نایبان خاص پایان یافت.
هر چند در باره همسر وفرزند داشتن امام زمان(ع)اختلاف نظر وجود داردامادر جواب به این سؤال ابتدا مقدّمهای را تقدیم میکنیم که در فهم این گونه سؤالات ضروری به نظر میرسد. اصولاً باید توجّه داشت که اگر در موضوع غیبت، این گونه نقاط پوشیده بماند، ایجاد شکّ و شبههای نمینماید، چنانکه روشن شدن آن نیز در ثبوت و اثبات اصل غیبت مداخلهای ندارد؛ وقتی غیبت شخص امام ( علیه السلام ) و مخفی بودن ایشان معقول و منطقی باشد (چنانکه هست و به آن ایمان داریم) مخفی بودن این خصوصیات به طریق اولی معقول و منطقی خواهد بود و جهل به اینگونه امور، دلیل بر هیچ مطلبی نخواهد شد.
این پرسش ما، با پرسش از اینکه امام(ع) هم اکنون در چه نقطهای است؟ یا با ما چند متر یا چند هزار کیلومتر فاصله دارد؟ یا امروز چه غذایی میل فرموده است؟ یا چند ساعت استراحت کرده و چه مقدار راهپیمائی نموده فرق ندارد و بیاطلاعی ما از آن به جائی ضرر نمیزند، و عقیدهای را متزلزل نمیسازد. خدایی که به حکمت بالغه و قوّه قاهره و مصلحت تامّه خود، امام را در پرده غیبت قرار داده است، قادر است این خصوصیات را نیز طبق مصلحت از مردم پنهان سازد.
با توجّه به مقدمه فوق به پرسش مطرح شده پاسخ مختصری داده میشود؛ جواب این پرسش در پرده قدس غیبت امام ( علیه السلام ) قرار دارد. پوشیده بودن امر امام ( علیه السلام ) که یکی از نشانهها و خصایص آن حضرت است، در پاسخ به این سؤال اثر میگذارد، لذا به طور تحقیق و یقین نمیتوان به آن پاسخ داد، چون در این زمینه احادیث و روایات اطمینان بخشی در دست نداریم، و اگر در عصر ائمّه ( علیهم السّلام ) و در وقت صدور سایر روایات، اینگونه پرسشها مطرح شده باشد، شاید بعضی از ناقلین احادیث، برای اینکه در اصل مطلب دخالت نداشتهاند، به حفظ و ضبط احادیث آن همّت نگماشتهاند و بعضی دیگر، همچون فقرات برخی از «ادعیه و زیارات» نیز صراحت ندارد، و قابل حمل بر عصر ظهور امام زمان (ع) میباشند. علاوه بر این، با فرض قبول دلالت متعرض خصوصیات و تفصیلات نبوده، فقط بطور اجمال، ازدواج کردن و فرزند داشتن آن حضرت را بیان میکنند.[۱]
خلاصه سخن آنکه: اگر چه همسر و فرزند داشتن آن حضرت محتمل است، امّا در بررسی اخبار و احادیث به حدیث معتبری که موجب اطمینان باشد، خصوصاً متضمن تفاصیل این نوع موضوعات باشد نرسیدیم و دنبال کردن و تعقیب این موضوع هم لزومی ندارد. چنانکه وضع جناب «خضر» که به اتفاق شیعه و سنّی در قید حیات است، و بنابر تفاسیر، همان بندهای است که در سوره کهف، سرگذشت حضرت «موسی» با سرگذشت ایشان آمده است از این جهات نیز بر ما نامعلوم است. همچنین وضع حضرت «عیسی» با اینکه زنده است، در این امور عادی از جهات متعدد نامعلوم است.
در پایان شما را به مطالعه کتابهائی که پیرامون «امام زمان» و «غیبت» ایشان به تحریر در آمده و بویژه مطالعه کتاب «امامت و مهدویّت» نوشته آیتالله العظمی صافی گلپایگانی توصیه مینمائیم.
پی نوشت:
[۱] . ر.ک: محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چ ۵۳٫