تشیع و تأثیر آن بر هنر
پیش از آن كه چگونگی تأثیر تشیع را بر هنرهای ایران در طول تاریخ توضیح دهیم, این موضوع را مطرح می كنیم كه اگر قرار باشد ما این تأثیر و تأثّر را مورد بررسی قرار دهیم, باید از چه مجراهایی وارد شویم و چگونه نگاه كنیم
مقدمه
پیش از آن كه چگونگی تأثیر تشیع را بر هنرهای ایران در طول تاریخ توضیح دهیم، این …
نقش آموزه های شیعی در هنر
امامت
باور به ولايت و امامت و اين كه امامان شيعه متسلسل هستند و اين كه اين يك هديه الهي است كه دست به دست مي‌گردد، موجب شده است كه به عنوان نمونه، ما معمارها بگوييم: سر سلسله ما حضرت ابراهيم ـ عليه السّلام ـ بوده است؛ چون او اول معمار عالم بوده و اين موجب شده است كه يك سلسله انتسابي در هر يك از…
حكمت تذهيب در هنر اسلامی
دو قرن پس از آنكه اصحاب پیغمبر اسلام، قرآنی را كه جبرئیل از جانب خدا بر او نازل كرده بود، روی برگ نخل و استخوان ثبت كردند، كتاب آسمانی به خط پرشكوه كوفی بر صحایفی مرتب و كامل با سرلوح‌های زرنگار نوشته شد. قدیمی‌ترین قرآن‌های باقیمانده اغلب به خط كوفی است و تاریخ تحریر آنها را بایستی از قرن سوم (ه.ق.…
خدا محوری مهم ترین ویژگی هنر شیعی
خدا محوری مهم ترین ویژگی هنر شیعی
راه انـدازی موزه میراث تاریخی شیعه و تدوین پروژه هنر در دیدگاه فقهای معاصر در مـؤسـسه شیعه شناسی و رونمایی از کتاب »هنرهای شیعی« توسط جمعی از مؤلفان در اردبیل، زمینه ای شد تا مصاحبه این شماره اخبار شیعیان را با موضوع »تأثیر تشیع بر هـنـر« در گـفـت وگـو بـا سـرکار خانم …
مقدمه‌ای بر هنر و تمدن شیعی
درآمد
«هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الأسْمَاءُ الْحُسْنَى»[1]
هنر و تمدن شیعی، هر چند در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی قرار می‌گیرد، در عین حال به دلیل ویژگی خاص خود از جمله حکمت، عرفان، ادب و بهره‌گرفتن از سرچشمه ناب مذهب اهل‌بیت(ع) شایستگی دارد به عنوان موضوعی مستقل مورد مطالع…
نقش هنرهای گرافیگی در انقلاب اسلامی ایران
نوشته ای که پیش رو دارید، حاوی نگاه تحلیلی غربی هاست نسبت به بخشی از هنر انقلاب، نگاهی که در نهایت در فهم منطق درونی واقعیتهای اجتماعی و هنری انقلاب ناکام و ناتوان مانده و گرفتار کلیشه های رایج نظام رسانه ای، فکری غرب شده است. با این همه، تلاش برای فهم عناصر هنری برآمده از دل انقلاب اسلامی از س…
عناصر هنر شیعی
اکثر پژوهش هایی که تاکنون در حوزه هنرهای اسلامی صورت گرفته ، به دست محققان غیر مسلمان انجام شده اند. متأسفانه این آثار اغلب با نگاهی صرفا زیبایی شناسانه، فنی یا تاریخی نوشته شده اند و در جریان تدوین و نگارش آنها، مفاهیم معنوی، مبانی فکری، نگرش ها و باورهای مسلمانان به دست فراموشی سپرده شده اند. مطالعه…
هنر از منظر امام خمینی و فقهاء شیعه
در اين مقاله برآنيم تا به مقوله هنر از ديد امام خميني و منظر فقهاي شيعي بپردازيم. رهنمودهاي امام راحل قطعاً مي‌تواند از پيچيدگيهاي اين بحث تا حد زيادي پرده بردارد، اما تطبيق كليات بر مصاديق همچنان رفتارها و پرسمانهاي ضد و نقيضي را پيش روي مي‌آورد كه بر فقيهان آگاه جامعه است وحدت رويه و نظري واحد در اين…
مفاهیم شیعی در شکل‌گیری مساجد
تبلور مفاهیم شیعی در شکل‌گیری مساجد دوران صفویه و قاجاریه
چکیده
بارزترین تجلی‌گاه معنویت و هویت متعالی انسانی را می‌توان در لایه‌های پنهانی هنر قدسی[1] و اوج شکوفایی هنر معماری مقدس اسلامی را می‌توان در ساخت مساجد جست‌وجو کرد. در این بین، به نظر می‌رسد مساجدی که در دوران طلایی قدرت معنوی، مالی و سیاسی …
جایگاه هویت شیعی در معماری عصر صفوی
چکیده:
صفویه در تاریخ ایران عصر شکوفایی اعتقادات شیعی است. فلسفه و تفکر شیعی در هنر این دوره نمود خاصی دارد و آثار مهمی را به خصوص در اصفهان، به عنوان پایتخت اصلی صفوی بر جای گذارده است.
ایران به عنوان کشوری اسلامی با مذهب شیعه مطرح است. بنابراین بررسی هنر صفوی می تواند راهکارهای مناسبی را در راست…
تجلی هنر شیعی
ناممکن بودن تجلی هنر شیعی بدون توجه به تفکرات و اعتقادات
«سید عبدالمجید شریف‌زاده» محقق و پژوهشگر پژوهشکده هنر اسلامی حوزه هنری و دبیر علمی نخستین همایش ملی هنر و تمدن شیعی در گفت‌وگو با خبرنگار آیین و اندیشه فارس درباره لزوم پرداختن هنرمندان به حماسه عاشورا بیان کرد: هنرِ هنرمندی که در تفکر اسلامی به ویژ…
آثار هنری اسماعیلیان در عتبات عالیات
آثار هنری و عمرانی اسماعیلیان بُهره هند در عتبات عالیات و زیارتگاه‌های شیعه
این نوشتار، به معرفی اقدامات هنری و عمرانی بُهره‌های داوودی هند در عتبات عالیات عراق و زیارتگاه‌های شیعه در شام و مصر، همچون بازسازی اماکن مقدس و نصب ضریح‌های طلا و نقره می‌پردازد و به اجمال، گونه‌شناسی مکان‌ها و زیارتگاه‌های مورد توجه بهره‌ها و نو…
رابطه قرآن و هنر
ابزارهای هنری, یکی از رساترین, بلیغ ترین و کاری ترین ابزار ابلاغ و تبلیغ پیام است در واقع, هنر نیز یک شیوه بیان است, یک شیوه ادا کردن است, منتها این شیوۀ بیان از هر شیوۀ تبیین دیگر, رساتر, دقیق تر, نافذتر و ماندگارتر است
ابزارهای هنری، یکی از رساترین، بلیغترین و کاریترین ابزار ابلاغ و تبلیغ پیام است. در و…
نقش مذهب شیعه بر هنر و معماری
بررّسی نقش مذهب شیعه بر هنر و معماری امام‌زادگان ایران
چکیده
ساخت مقابر برای بزرگان دینی و سیاسی از دیرباز در جهان مرسوم بوده است. وجود تعداد زیادی از این بناهای آرامگاهی در ایران، اهمّیت ساخت این گونه از ابنیه را در بین ایرانیان یاد‌آور می‌شود. همزمان با ورود اسلام به این کشور، معماری ایرانی و …
پرسش و پاسخ از هنر شیعه
پرسش و پاسخ از هنر شیعه
سؤال:
آیا تجلّی شیعه بیشتر در هنر مردمی دیده می شود یا در حوزه های حکومتی و اشرافی؟ دیگر اینکه زهد معصومان(ع) چگونه بر معماری های مشروع شیعه تجلّی پیدا می کند؟
جواب:
اینها مانعةالجمع نیستند. البته برای اینکه هنر شیعی در حوزه حکومتی هم تجلّی پیدا کند نیاز به این بوده است که حکو…
تجلى هنر راستين در آينه محمدى
مرتضى مهدوى يگانه
اگر «هنر» را آن گونه كه امام راحل (ره)، هنرمندانه «دميدن روح تعهد در انسان ها» دانستند، تعريف كنيم، بايد مقوله اي به عنوان «هنر معنوي» يا «هنر ديني»، و به باور و تعبير نگارنده «هنر راستين» را اذعان نماييم.
از اين روست كه هنرهاي ديگر و به تعبير صحيح تر، مراتب ديگر هنر، بايد به نوعي، ه…
