
حسد و خيرخواهى
اشاره
يكى ديگر از رذايل اخلاقى كه در طول تاريخ بشر آثار بسيار منفى فردى و اجتماعى داشته است مسئله حسد است، حسد به معنى «ناراحت شدن از نعمتهايى كه خداوند نصيب ديگران كرده و آرزوى زوال آنها و حتّى تلاش و كوشش در اين راه»!
حسد فضاى روح آدمى را تيره و تار و فضاى زندگى او را ظلمانى و محيط جامعه را ممل…

حرص و قناعت
اشاره
فراموش نكردهايم كه در حديثى از امام علىّ بن الحسين عليه السلام، نخستين سرچشمه گناه و معصيت پروردگار تكبّر ذكر شده بود كه گناه بزرگ ابليس بود و به خاطر آن به فرمان خدا پشت كرد و از كافران شد؛ سپس حرص به عنوان دوّمين سرچشمه گناه و ترك اولى از ناحيه آدم و حوّا معرّفى شده بود و بعد از اين دو، …

تواضع و فروتنى
اشاره
ناگفته پیداست که تواضع و فروتنى نقطه مقابل تکبّر و فخرفروشى است و جدا سازى بحثهاى کامل این دو از یکدیگر مشکل یا غیر ممکن است و لذا هم در آیات و روایات اسلامى و هم در کلمات بزرگان اخلاق این دو به یکدیگر آمیخته شده است، نکوهش از یکى ملازم تمجید و ستایش از دیگرى است و ستایش از یکى همراه با نکو…

تسلط شيطان بر انسان
رسول خدا(ص) فرمودهاند:
زمانى موسى(ع) نشسته بود كه ناگهان شيطان سوى او آمد و كلاه دراز رنگارنگى به سر داشت،چون نزديك موسى(ع) رسيد،كلاهش را برداشت و خدمت موسى(ع) ايستاد و به او سلام كرد.
موسى گفت:تو كيستى؟!
گفت:من شيطانم.
موسى به او فرمود:اين كلاه چيست؟
گفت :به وسيله اين كلاه دل آدمى زاد را مى ر…

بهانه جويى و لجاجت
اشاره:
بهانه جويى و لجاجت را مىتوان از مهمترين موانع درك حقيقت دانست زيرا اين امر سبب مىشود كه انسان به حق نرسد بلكه در باطل راسختر گردد!.
منظور از بهانه جويى و لجاجت اين نيست كه انسان براى كشف حقيقت پافشارى كند و پى در پى سؤال مطرح نمايد، زيرا سؤال كليد اصلى كشف حقايق است، بلكه منظور اين است، بعد از …

صبر و شكيبايى
اشاره
زندگى انسان در دنيا، آميخته با مشكلات عجيبى است كه اگر در مقابل آن بايستد و شكيبايى و مقاومت به خرج دهد، به يقين پيروز خواهد شد و اگر ناشكيبايى كند و در برابر حوادث زانو زند، هيچ گاه به مقصد نخواهد رسيد.
منظور از «صبر» همان استقامت در برابر مشكلات و حوادث گوناگون است كه نقطه مقابل آن «جزع»، بىتابى…

عجله و شتاب
اشاره
براى هر كار مقدماتى است كه اگر فرهم نگردد، اقدام به آن كار بىنتيجه خواهد ماند و اگر فراهم گردد و اقدام نشود و فرصتها از دست برود؛ باز هم بىنتيجه خواهد ماند. افراد هوشيار و مدير و مدبّر كسانى هستند كه با صبر و حوصله در انتظار فراهم شدن مقدّمات مىباشند كه بعد از فراهم شدن، بدون درنگ اقدام ب…

جود و سخاوت
اشاره
اين دو واژه كه در مقابل «بخل» است، غالباً در يك معنى استعمال مىشود؛ ولى گاه از بعضى كلمات استفاده مىشود كه «جود» مرحله بالاتر از «سخاوت» است؛ زيرا در تعريف «جود» گفتهاند: «بخشش بدون درخواست است كه در عين حال، بخشش خود را كوچك بشمارد.» گاه گفتهاند: «جود، خوشحال شدن از درخواست مردم و شاد گشتن به …

جاه طلبى
اشاره
هر كس به چيزى علاقهمند است، بعضى به مال عشق مىورزند، بعضى ديگر به جمال، گروهى خواهان كمالند، ولى جمعى طالب مقامند و اين گروه اخير را جاهطلب مىنامند، دوست دارند مردم همه به آنها احترام بگذارند، و به خانه آنها رفت و آمد داشته باشند، و به اصطلاح از ديگران يك سر و گردن برتر باشند، آخرين سخن، سخن…

نا امیدى از رحمت خدا
منشأ ناامیدى
یأس از رحمت خدا و بخشایش او، نقطه مقابل رجاء و امیدوارى به پروردگار و منشأ آن در باور نادرست است. اگر کسى عقیده اش نسبت به خداوند ناقص باشد و رحمت بى پایان و قدرت بى نهایت او را نشناسد ناامید مى شود. چنین نقصى در خداباورى، انسان را به کفر مى کشاند و حتى مى توان گفت یأس کامل فقط براى کافر…

حیا ، فضیلتی انسانی
حیا ، فضیلتی انسانی
زهرا نساجی
حیا چیست؟
یکی از خصلت های آدمی که خداوند زمینه های آن را در نهاد تمامی انسان ها قرار داده است، حیا می باشد که هر فردی می تواند با کوشش و مجاهدت به آن دست یابد. این خصلت آثار ارزشمندی در عرصه های گوناگون اجتماعی دارد. استحکام روابط جمعی و خانوادگی، بهره گیری شایسته ا…

حسادت؛ زمینه هاى رشد و راههاى جلوگیرى از آن
محمد مهدى صفورایى پاریزى
فارغ التحصیل کارشناسى ارشد روان شناسى از مؤسسه آموزشى پژوهشى امام خمینى (رحمه الله)
چکیده:
پروردگار متعال مى خواهد که همه ما سرشار از نیرو و اشتیاق باشیم و جسم، ذهن و روحى سالم داشته باشیم.بى تردید، زندگى پر نشاط و با طراوت منظور پروردگار است و ذهنیت هاى نادرست، این وضعیت …