بایگانی برچسب برای: مطالعه موردی

عنوان: دین و سبک زندگی
مولف: محمد سعید مهدوی کنی
مترجم/ محقق:****
ناشر: انتشارات دانشگاه امام صادق(علیه السلام)
سال نشر: ۱۳۸۷
نوبت نشر: دوم
محل نشر: تهران

نویسنده در این کتاب که برآمده از رساله دکترایش در چارچوب مطالعه موردی شرکت کنندگان در جلسات مذهبی است، از منظری فرهنگی و ارتباطی به نقش دین در تحولات فرهنگی – اجتماعی ایران معاصر پرداخته است و در واقع چگونگی تعامل دین با فرهنگ و جامعه را بررسی می‌کند. نگاه نویسنده به رابطه ی دین با تحولات فرهنگی – اجتماعی در این اثر نگاهی ایجابی است.در این اثر تکیه اصلی بر توصیف روابط است. اگرچه بحث از سبک زندگی و دیدگاه‌های موجود درباره ی آن ابعادی از مباحث فرایندی و تبیینی را نیز بدنبال دارد.

این اثر، در دو بخش تدوین شده است:

بخش اول به مباحث نظری اختصاص دارد و در سه فصل ارائه شده است. فصل اول «مفهوم شناسی» است. در فصل دوم دیدگاه‌ها و نظریه‌های محققان علوم اجتماعی درباره ی سبک زندگی در دو مرحله متقدم و متاخر طرح شده است. نظریه‌های ۵ نفر از محققان (وبلن، زیمل، وبر، آدلر و بوردیو) در مورد سبک زندگی تا حدی مشروح ذکر شده و در هر مورد، پیوند این نظریه‌ها با مبانی نظریه‌ای این نظریه پردازان و جایگاه این نظریه‌ها در نظام فکری ایشان شرح داده شده است. عنوان فصل سوم «رابطه ی دین و سبک زندگی» است، در قسمت اول این فصل، به نظریه پردازی‌ها و تحقیقات انجام شده درباره ی تعاملات دین و سبک زندگی پرداخته شده است، در این فصل محور بحث آثار وبر است. در قسمت بعدی محدوده‌ای برای مطالعه ی رابطه ی دین و سبک زندگی پیشنهاد می‌شود که می‌توان آن را نتیجه‌گیری از مباحث گذشته (فصل اول) دانست.

بخش دوم به یک «مطالعه موردی» اختصاص دارد هدف اصلی از این مطالعه موردی تلاش برای کاربردی کردن مباحث نظری موجود در بخش اول است. مورد این مطالعه «شرکت کنندگان در یکی از جلسات مذهبی» و هدف از آن بررسی روابط آموزه‌های مذهبی در یکی از جلسات مذهبی با سبک زندگی شرکت کنندگان در آن است. این بخش نیز در سه فصل تنظیم شده است.

در فصل چهارم کتاب که فصل اول بخش دوم محسوب می‌شود، ابتدا تعریفی از جلسات مذهبی ارائه شده سپس به ریشه‌های تاریخی این گونه جلسات پرداخته شده است. در تاریخ اسلام و ایران، محافل و مجالس مذهبی گوناگونی موجود بوده که با مفهوم امروزین جلسات مذهبی پیوند دارد و از آنها می‌توان به عنوان پیشینه تاریخی این گونه جلسات یاد کرد. از آن جمله هستند مجالس تبلیغ، خطابه، وعظ، عزاداری و روضه خوانی. در این فصل به صورت کوتاه به تاریخچه ی این گونه مجالس و منابعی که دستیابی به این تاریخچه را میسر می‌سازد اشاره شده است.

فصل پنجم به کلیات و مباحث زمینه‌ای مطالعه ی موردی اختصاص دارد.

در فصل ششم که فصل پایانی است، رابطه ی آموزه‌های دینی و سبک زندگی شرکت کنندگان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مباحث اصلی کتاب با نتیجه گیری و ارائه یک فرضیه پیشنهادی به پایان می‌رسد.