اختلافات دوست داشتنی با همسر
اختلافات ممکن است سالم باشند. میتوانند به صورت نیرویی مثبت در زندگیمان وجود داشته باشند. در حقیقت عدم توافقها در ارتباطات بسیار مفیدتر از توافق است.
دقیقا منظور از ناسازگاری یا اختلاف نظر چیست؟ برای بسیاری از ما معنی ناسازگاری “خشم” است. ” تهاجم ” و ” خصومت” است. اختلاف و ناسازگاری یکی از بخشهای گریز ناپذیر و لازم تجربه بشری است.
گاهی اوقات نیاز شما با نیاز همسرتان برخورد دارد. مثلا شما و همسرتان پسانداز کوچکی دارید. او میخواهد اتومبیل تازهای بخرد و شما میخواهید آن را در زمین یا ملک سرمایهگذاری کنید. و یا این که شما میخواهید در آینده نزدیکی بچهای داشته باشید و شوهرتان میخواهد چند سال دیگر صبر کند.
چرا سعی میکنیم از اختلاف بپرهیزیم؟
چرا این همه مردم از اختلاف هراس دارند؟ وضعیتهایی که در زندگیمان دربردارنده اختلاف با دیگران هستند، بیش از هر چیز دیگر سبب ترس و فشار عصبی میشوند. نمیخواهیم ببازیم. میترسیم رابطهمان آسیب ببیند. بیشتر ما آموختهایم که از اختلاف هم مانند خشم و اضطراب باید پرهیز کرد. به روی خود نیاورد و آن را بیان نکرد. همه ما شنیدهایم که مردم میگویند: ” در تمام سالهای ازدواجمان ما هرگز هیچ عدم توافق جدی نداشتهایم” در حقیقت این آدمها میگویند که اختلافاتشان هیچ وقت ظاهر نشده و به رو نیامدهاند. آنها خودشان خواستهاند که یا اصلا نفهمند که اختلافی با هم دارند و یا از راههای غیر مستقیم روی آن عمل کردهاند.
روشهای مختلف حل اختلاف
یک روش برای حل اختلاف وجود دارد که لازمهاش برنده شدن یکی به قیمت باخت دیگری است که اساسش بر تحمیل قدرت است و همیشه یک نفر میبرد و یک نفر میبازد. از این روش اختلافات پنهان به صورتی مثبت و سازنده به سطح نمیآید.
۱- تو میبری، دیگری میبازد
در این وضعیت تو در رابطه برای رسیدن به نیازهایت، از قدرت خودت به قیمت باخت دیگری استفاده میکنی. تو حرف خودت را پیش میبری. در نتیجه دیگری میرنجد و رنجش او به تو هم میرسد. از آن جا که نیاز او برآورده نشده او احساس بیعدالتی میکند. واکنش همسرت نسبت به عمل تو کاملا قابل پیشبینی است. مثل:
– از تو انتقاد میکند
– سعی میکند در راه برآورده شدن دیگر نیازهایت کارشکنی کند
– به تو دروغ میگوید
– اغلب پنهانی خواستههای خود را عملی میکند و به خواستههای دیگر تو توجهی نمیکند.
– دیگر نیازهای مهمش را با تو در میان نمیگذارد.
وقتی به قیمت باخت دیگری به نیازت میرسی، رابطه صدمه میبیند. مشاوران ازدواج میگویند که کمتر ازدواجی است که بتواند تحت فشار زورگویی یکی از دو طرف به دیگری چندان دوام بیاورد. دیر یا زود یک حالت انفجار در کسی که تحت فشار دیگری و در موضع ضعیف، رنجشهای خود را فرو برده به وجود میآید.
در حقیقت عدم توافقها در ارتباطات، بسیار مفیدتر از توافق است. چون به وجود آورنده تغییرات و رشد سالم در انسانها هستند. بدون اختلاف، تغییر و پیشرفتی در رابطه به وجود نیامده و زندگی، یکنواخت و خسته کننده میشود. به اختلافات میتوان بسیار مثبت نگریست.
۲- شما میبازید، دیگری میبرد
وقتی شما میبازید و تسلیم میشوید، حالا شما از دیگری رنجیدهاید. این روش بیشتر از طرف کسانی به کار گرفته میشود که میخواهند از اختلاف پرهیز کنند. آنها صلح را به هر قیمتی ترجیح میدهند. مسئله این است که آنها برای این صلح، قیمت بالایی میپردازند.
از آن جا که شما به نیازهای خود نمیرسید، ممکن است دچار بسیاری از این واکنشها بشوید:
– شما نسبت به همسرتان احساس رنجش و خشم میکنید.
– شما به تدریج از چنین رابطهای خود را کنار میکشید.
– شما احساس یأس و نگرانی میکنید که نتیجه نرسیدن به خواستههایتان است.
– شما از اختلافات آینده جلوگیری میکنید.
– به تدریج احساس بیتفاوتی و افسردگی میکنید.
– اغلب پنهانی از جهات دیگر به نیازهای خود میرسید.
– تصمیم میگیرید بعدا برنده شوی، تلافی کنید
– احترام به خود و عزت نفس خود را از دست میدهید.
۳- بهترین روش حل اختلاف بدون باخت
روشی که ما پیشنهاد میکنیم، اساس آن عدم استفاده از قدرت است. میتوان در روابط انسانی اختلاف را به صورت آشکارا و صادقانه حل کرد؛ که هر دو طرف بتوانند به نیازهای خودشان برسند و هیچ کس مجبور نیست ببازد. از این راه میتوان به نیازهای متقابل رسید.
بعضی از منافع کاربرد روش بدون باخت از این قرارند:
– باعث میشوند که اختلافات بیان شوند و منصفانه حل شوند
– هر شخصی خودش مسئولیت رسیدن به خواستههای خود را به عهده میگیرد، اما نه به حساب دیگران.( عدم اشتیاق به باخت یک عامل کلیدی است)
– وقتی مسئلهای به صورت منصفانه حل شد دیگر تکرار نمیشود.
– وقتی هر دو طرف، در تصمیمگیری برای حل مشکلی شرکت داشته باشند بیشتر به انجام آن متعهد میشوند، تا این که آن تصمیم به آنها تحمیل شده باشد.
– با یکدیگر احساس نزدیکی و عشق بیشتری میکنند. رنجش و دشمنی ناپدید میشود.
نگاهی مثبت به اختلافات
اختلافات ممکن است سالم باشند.می توانند به صورت نیرویی مثبت در زندگیمان وجود داشته باشند. میتواند به صورت دعوت به ایجاد ارتباطی منطقی، به وجود آورنده موقعیتی برای شرکت در یک روبه رویی آشکار و صادقانه باشد. آنها میتوانند با حل سوء تفاهمات جوّ ارتباط را پاک کرده و آدمها را به هم نزدیکتر سازند.
در حقیقت عدم توافقها در ارتباطات بسیار مفیدتر از توافق است. چون به وجود آورنده تغییرات و رشد سالم در انسانها هستند. بدون اختلاف، تغییر و پیشرفتی در رابطه به وجود نیامده و زندگی یکنواخت و خسته کننده میشود. به اختلافات میتوان بسیار مثبت نگریست. رابطه با همسرتان میتواند از طریق حل موثر اختلاف به رشد برسد.
در مقاله بعدی به راه حلهای رفع اختلاف بدون باخت اشاره میکنیم.
منبع: بخش خانواده ایرانی تبیان؛ فرآوری: زهرا سادات طباطبایی