بایگانی برچسب برای: رسم جاهلیت

نگاهی به سیره تربیتی امام رضا(علیه السلام)

در آموزه‌های اسلامی ما، تأکید زیادی بر دوست داشتن و مهرورزی بیشتر نسبت به دختران شده است. و این امر هم به فرد یا گروه خاصی اختصاص ندارد، بلکه انجام آن برای همه افراد توصیه شده است. و این گفتار نیز با اصل مساوات و برابری دختر و پسر از دستورهای اسلامی تردیدناپذیر بوده، و لازم است همه افراد، این اصل مساوات را در میان همه افراد مراعات کنند. اما با نگاهی به روایات می‌بینیم که رعایت این اصل در مورد دختران به شکل دیگری است. چنانچه مقدم داشتن دختران، بهتر دانسته شده است، از جمله علل آن را باید در عاطفه بیشتر زنان و لطافت و شکنندگی آنها جستجو کرد.

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «هر کس که به بازار می‌رود و ارمغانی را خریده و آن را به خانه می‌برد، باید در تقسیم کردن آن، از دختران شروع کند». (وسایل الشیعه / ج ۲۱)

حضرت ثامن الحجج امام رضا(علیه السلام) نیز در روایتی از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به این مسأله اشاره فرموده‌اند که با هم آن را از نظر می‌گذرانیم:

امام رضا(علیه السلام) فرمودند که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده‌اند: «خداوند متعال نسبت به زنان مهربان‌تر از مردان است و هر کس زنی از خویشاوندان خود را شادمان کند، بی‌گمان خداوند او را در روز رستاخیز شاد سازد». (وسایل الشیعه، ج ۲۱، ص ۳۶۷)

تصمیم و اراده‌ای که خدای تعالی نسبت به بندگان خود دارد، عین لطف و محض محبت است که جلوه عشق و رحمت و تجلی کرامت و حسن انتخاب را می‌رساند. او هر چه بندگانش بخواهد، به مصلحت دنیا و آخرت آنهاست. و در این هنگام است که بنده باید نسبت به حکمت و عدالت، و رحمت و اراده معبودش تسلیم باشد.

قرآن کریم می‌فرماید: «فرزندان انسان، برای انسان آزمایش حقند». انفال ۲۸

اما متأسفانه امروزه هم، بویی از فرهنگ و رسوم جاهلیت اما در شکلی مدرن‌تر از دیروز در جامعه اسلامی ما دیده می‌شود.

قرآن کریم هم حال افراد عصر جاهلیت را در هنگام دختردار شدن این گونه ترسیم می‌کند:

«وقتی به یکی از آنها خبر داده می‌شد که صاحب دختر شده، چهره درهم کشیده و از فرط خشم صورتش سیاه می‌گشت».(نحل / ۵۸)

قرآن کریم در جایی دیگر می‌فرماید: «مال و فرزند زینت زندگی دنیاست؛ و باقیات الصالحات (ارزش‌های پایدارو شایسته) ثوابش در نزد پروردگار بهتر و امیدبخش‌تر است». (کهف / ۴۶)

آری، والدینی که برای تربیت صحیح فرزندان خود زحمت کشیده‌اند تا آنها را با حق و انبیای الهی، ولایت و قرآن آشنا کنند، باقیات الصالحاتی از خود به یادگار گذاشته‌اند که برای آنها نظیری نمی توان پیدا کرد و این همان چیزی هر است که در نزد خدای تعالی بهتر از یادگاری است.

اگر اندکی تأمل کنیم، می‌بینیم که بسیاری از دختران بزرگواری بوده‌اند که برای پدران خود، باقیات الصالحاتند، که از آن جمله می‌توان حضرت مریم، آسیه، خدیجه، زینب کبری و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) را نام برد که بهترین اسوه و الگو برای افراد بشر بخصوص زنان در طول تاریخ بوده و هستند. خدای تعالی به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) چندین فرزند پسر به نام های: قاسم، طیب، طاهر و ابراهیم داد – اگرچه همه آنها در دوران کودکی از دنیا رفتند – ولی خداوند به خاطر هیچ کدام از آنها به پیامبر تهنیت نگفت و آیه‌ای هم در قرآن کریم به این منظور، نازل نشد. اما برای دختر بزرگوارش حضرت فاطمه اطهر(سلام الله علیها) سوره‌ای به نام کوثر نازل و به ایشان بشارت خیر کثیر داده شد. نسل پیامبر هم از طریق دختر بزرگوارش گسترش یافت، به طوری که امروزه در سراسر جهان به عنوان یادگاری از نسل پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) حضور دارند.

اگر جهان هستی لحظه‌ای از امام معصوم(علیه السلام) خالی باشد زمین اهلش را (به خاطر کثرت گناهان) می‌بلعد که امامان معصوم(علیه السلام) از فرزندان پیامبرند.

هم چنین حضرت ابراهیم خلیل که از پیامبران اولوالعزم است، دارای فرزندان پسری چون اسماعیل و اسحاق بود، با این حال به درگاه خدای تعالی برای دختردار شدن ناله می‌کند و از خدا می‌خواهد که به او فرزند دختر عنایت کند. امام صادق(علیه السلام) دعای ایشان را بدین گونه بیان می‌کند: «پدرم ابراهیم از خدای تعالی درخواست دختر کرد تا پس از مرگش یادآور داشته باشد».

پس باید گفت که ناراحتی از تولد دختر، در حقیقت اعتراض به خدای حکیم، عادل و قادر است. چرا که اگر کسی خدای را حکیم بداند، پس چرا از مشیت و انتخابش ناراحت و غمگین می‌شود و به بهانه‌های مختلف کانون گرم خانواده اش را تلخ می‌کند.

در حالی که انتخاب فرزند در دست او نیست و خدای تعالی با صراحت می‌فرماید: «پادشاهی و ملک آسمانها و زمین، تنها برای خداوند است، هر چه بخواهد می‌آفریند، به هر که بخواهد دختر و به هر که بخواهد پسر می‌بخشد، یا هم پسر و هم دختر عطا می‌فرماید، و هر که را هم بخواهد، نازا قرار می‌دهد». (شوری ۴۹ – ۴۸)

منبع: برات على چگینى؛ روزنامه قدس