فضایل حکومت مهدوی در آیات قرآنی
در اینکه امام مهدی علیه السلام خروج کرده و حکومتی تشکیل می دهد در نزد تمتم فرقه های اسلامی مسلم و غیر قابل انکار است. در قرآن کریم آیاتی وجود دارند که با تفسیر اهل بیت علیهم السلام بر حکومت آن حضرت تطبیق شده است.
کلینى رحمه الله در کتاب «کافى» در تفسیر آیه شریفه
«وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِه»[۱] «خداوند نورش را به طور کامل ظاهر گرداند گر چه مردمان کافر آن را خوش ندارند» ، از حضرت موسى بن جعفر علیهما السلام روایت کرده است : آن با ولایت و رهبرى حضرت قائم (صلوات اللَّه علیه) تحقق پیدا مى کند.[۲]
امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه شریفه
«قُلْ أرَأیْتُمْ إنْ أصْبَحَ ماؤُکُمْ غَوْراً فَمَنْ یأْتیکُم بِماءٍ مَعین»[۳] «بگو اگر دیدید که آب مورد نیاز شما ناپدید گردیده و در زمین فرو رفته است چه کسى براى شما آب گوارا بیاورد» ، فرمود :این آیه در شأن حضرت قائم (صلوات اللَّه علیه) است ؛
یعنی خداوند تبارک و تعالى فرموده است:
إن أصبح إمامکم غائباً عنکم لاتدرون أین هو فمن یأتیکم بإمام ظاهر یأتیکم بأخبار السّماوات والأرض وحلال اللَّه جلّ وعزّ وحرامه؟ اگر امام و پیشواى شما از دیدگان شما ناپدید گردید و ندانستید که او در کجا است ؟ چه کسى آن امام را ظاهر و آشکار کند که از خبرهاى آسمان و زمین براى شما باز گوید و حلال و حرام الهى را بیان کند؟ سپس فرمود: بخدا سوگند ، این آیه هنوز تحقق نیافته است ولى حتماً واقع خواهد شد.[۴]
از امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه شریفه
«وَذلکَ دینُ القَیِّمَه»[۵] «این است دین استوار و راستین» ، روایت شده است که فرمود: مراد دین قائم (صلوات اللَّه علیه) و حکومت آن حضرت است.[۶]
شیخ مفید رحمه الله در تفسیر آیه شریفه
«وَأشْرَقَت الأرضُ بِنُورِ رَبِّها»[۷] «و زمین به نور پروردگارش روشن گردد» ، از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمود: «إذا قام القائم علیه السلام أشرقت الأرض بنور ربّها، واستغنى العباد عن ضوء الشمس، وذهبت الظلمه؛ وقتى حضرت قائم (صلوات اللَّه علیه) قیام کند زمین به نور پروردگارش روشن گردد و مردم از روشنایى خورشید بىنیاز شوند و تاریکى از بین برود».[۸]
محمّد بن ابراهیم نعمانى رحمه الله در کتاب «غیبت» در تفسیر آیه شریفه
«فَاسْتَبِقُوا الخَیْرات أیْنَما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُم اللَّهُ جَمیعاً»[۹] «در کارهاى خوب از یکدیگر پیشى بگیرید ، هر کجا باشید خداوند همه شما را مى آورد» ، از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمود: «نزلت فی القائم علیه السلام وأصحابه یجتمعون على غیر میعاد؛ این آیه درباره حضرت قائم (صلوات اللَّه علیه) و یاران آن حضرت نازل شده است که بدون وعده پیشین گِرد هم آیند».[۱۰]
شیخ مفید قدس سره از على بن عقبه و او از پدرش نقل کرده است که گفت:
هنگامى که قائم (صلوات اللَّه علیه) قیام کند به عدالت داورى کند، و در دوران او ظلم و ستم بر طرف شود، و راه ها امنیّت پیدا کند، و زمین برکات خود را خارج گرداند، و هر حقّى را به صاحب آن برگرداند، هر کس اهل هر دینى باشد به اسلام گرایش پیدا کند و به آن ایمان آورد. آیا نشنیده اى که خداوند تبارک و تعالى فرموده است: «وَلَهُ أسْلَمَ مَنْ فِی السمواتِ وَالأرْض طَوْعاً وَکَرْهاً وَإلَیْهِ یُرْجَعُون»[۱۱] ؛«همه اهل آسمان و زمین خواه ناخواه تسلیم فرمان او گردند». در میان مردم به حکم داود[۱۲] و محمّد صلى الله علیه وآله وسلم داورى کند، و در این هنگام زمین گنج هاى پنهان خود را ظاهر کند و برکاتش را آشکار سازد، و بى نیازى همه مؤمنین را فرا گیرد به طورى که کسى محلّى براى پرداخت صدقه و احسان خود پیدا نکند. سپس فرمود: إنّ دولتنا آخر الدول ولم یبق أهل بیت لهم دوله إلّا ملکوا قبلنا لئلّا یقولوا إذا رأوا سیرتنا: إذا ملکنا سرنا بمثل سیره هؤلاء؛ همانا دولت ما آخرین دولت ها است، و اهل هر صنف و طایفه اى پیش از ما به حکومت رسد و پادشاهى کند تا هنگامى که حکومت ما را دید و روش ما را در زمامدارى مشاهده کرد نگوید: ما هم اگر به حکومت رسیده بودیم این گونه عمل مى کردیم و همین روش را اجرا مى نمودیم. این فرمایش خداوند تبارک و تعالى است که فرمود: «وَالْعاقِبَهُ لِلْمُتَّقین»[۱۳]«عاقبت از آن پروا پیشگان و پرهیزکاران است»[۱۴].
پی نوشت ها:
[۱] . سوره صفّ ، آیه ۸ .
[۲] . الکافى : ۴۳۲/۱ ضمن ح ۹۱، بحار الأنوار : ۳۱۸/۲۳ ح۳۳۶/۲۴ ۲۹ ح ۵۹ و ۶۰/۵۱ سطر ۱ ، تفسیر برهان : ۳۲۸/۴ ح۳، تأویل الآیات: ۶۸۶/۲ ح۵ .
علىّ بن ابراهیم قمى رحمه الله در تفسیر خود : ۳۶۵/۲ مىگوید : فرمایش خداوند تبارک و تعالى : «وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِه» «خدا نور خود را به طور کامل ظاهر گرداند» به ظهور حضرت قائم آل محمّد علیهم السلام تحقّق پیدا مى کند . «بحار الأنوار : ۴۹/۵۱ ح ۱۶ به نقل از تفسیر قمى» .
[۳] . سوره ملک ، آیه ۳۰٫
[۴] . کمال الدین: ۳۲۵/۱ ح۳، بحار الأنوار : ۵۲/۵۱ ح ۲۷، غیبه طوسى : ۱۰۱، انوار المضیئه: ۱۹٫
[۵] . سوره بیّنه ، آیه ۵٫
[۶] . تأویل الآیات: ۸۳۱/۲ ح۲، بحار الأنوار : ۳۷۰/۲۳ ح ۴۴، تفسیر برهان : ۴۸۹/۴ ح۱٫
[۷] . سوره زمر ، آیه ۶۹٫
[۸] . الإرشاد: ۴۱۰ سطر ۳، بحار الأنوار : ۳۳۷/۵۲ ضمن ح ۷۷، إلزام الناصب: ۲۸۰/۲٫
[۹] . سوره بقره ، آیه ۱۴۸ .
[۱۰] . غیبه نعمانى: ۲۴۱ ح۳۷، بحارالأنوار: ۵۸/۵۱ ح۵۲، تفسیر برهان: ۱۶۲/۱ ح۳، إلزام الناصب: ۵۱/۱ سطر۱۴٫
[۱۱] . سوره آل عمران ، آیه ۸۳ .
[۱۲] . یعنى در داورى شاهد و گواه طلب نمى کند، و بر اساس علم خود قضاوت نماید.
[۱۳] . سوره أعراف ، آیه ۱۲۸٫
[۱۴] . الإرشاد: ۴۱۲، بحار الأنوار : ۳۳۸/۵۲ ح ۸۳ ، إعلام الورى: ۴۶۲، کشف الغمّه: ۴۶۵/۲٫